γυψοθήκη

Συλλογή γύψινων εκμαγείων από χάλκινα, μαρμάρινα και πήλινα περίοπτα ή ανάγλυφα έργα από νομίσματα, καμέους ή από αρχιτεκτονικά μέλη. Η γ. καταρτίζεται συνήθως για εκπαιδευτικούς σκοπούς, αποτελεί εποπτικό μέσο διδασκαλίας και μελέτης και παρέχει τη δυνατότητα της άμεσης σύγκρισης έργων, που τα πρότυπά τους βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορα μουσεία. Η πρώτη γ. ιδρύθηκε το 1827 στη Βόνη της Γερμανίας από τον Βέλκερ, όταν άρχισε να ανανεώνεται το ενδιαφέρον για την κλασική αρχαιότητα. Αρτιότερες γ. δημιουργήθηκαν στο Βερολίνο, στη Δρέσδη, στο Μόναχο, στο Στρασβούργο κ.α. Στο Παρίσι ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Βιολέλε Ντικ και λειτούργησε το 1882 το μουσείο συγκριτικής γλυπτικής. Περιέχει κυρίως γύψινα εκμαγεία και αντίγραφα νωπογραφιών, τα οποία δίνουν μία πλήρη εικόνα της γαλλικής μνημειακής τέχνης από τον Μεσαίωνα έως τον 19o αι. Στην Ιταλία κυριότερες γ. είναι του Ποσάνιο (1834), με εκμαγεία έργων του γλύπτη Κανόβα, η γ. του πανεπιστημίου της Ρώμης (1886), με εκμαγεία έργων ελληνικής τέχνης από την αρχαϊκή περίοδο έως την ελληνιστική, και το μουσείο του Ρωμαϊκού Πολιτισμού (1927) στη Ρώμη, με εκμαγεία και αναπαραστάσεις έργων και μνημείων ρωμαϊκής τέχνης. Στην Αθήνα λειτουργεί η γ. του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με έργα αρχαίας ελληνικής τέχνης κατασκευασμένα στο εργαστήριο του μουσείου, και η γ. που έχει καταρτίσει η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών για εκπαιδευτικούς σκοπούς με εκμαγεία ελληνικών γλυπτών.